Michel Prins is gek op bijzondere dieren. Zijn grootste wens? Snorkelen met krokodillen! Toen hij de Mexicaanse krokodillen expeditie bij duikreisbureau EWDR tegenkwam hoefde hij niet lang na te denken. Zijn volgende bestemming moest en zou Mexico worden! Doel? Zo dicht mogelijk bij de gewone Amerikaanse krokodillen te komen. Een imposant reptiel en overlever uit lang vervlogen tijden.
Tekst en foto’s: Michel Prins
Al mijn hele leven ben ik gefascineerd geweest door krokodillen. Op de een of andere manier oefenen deze opportunistische jagers een enorme aantrekkingskracht op mij uit. Onbeweeglijk liggen ze urenlang in een hinderlaag te wachten om, als een prooidier binnen bereik is, snel toe te slaan. De expeditie reis bracht me naar Xcalak en Banco Chinchorro. Sinds 1996 is het een officieel beschermd UNESCO-reservaat en tevens het grootste atol rif op het noordelijk halfrond. Het ligt in Mexico in de staat Quintana Roo, maar zo goed als tegen de grens van Belize aan. Je maakt in de zee vooral de ‘standaard’ Caribische duikjes.
Niet extreem bijzonder, wel relax. Wat deze plek wel echt bijzonder maakt, is de mogelijkheid om Amerikaanse krokodillen te ontmoeten. Theoretisch zijn de krokodillen er het hele jaar, toch is het slechts in de zomermaanden mogelijk om op expeditie te gaan. Dit komt onder andere door omstandigheden zoals paren, nestelen en ook het weer. Deze invloeden maken het dat je ze alleen echt goed in de zomer kunt bezoeken. Geen probleem, ik maakte voor deze mysterieuze reptielen graag mijn agenda vrij.
De reis
De reis naar de badplaats Xcalak in Yucatan verliep via de luchthaven van Cancun en vervolgens reden we met de auto recht naar beneden. Een rit van wel zes tot zeven uur met in mijn geval ook nog de nodige taxi wissels, want in Mexico zijn de taxi ‘gangs’ behoorlijk territoriaal. Het avontuur begon dus wat dat betreft al bij aankomst! Dit gaf ook wel weer de kans om af en toe even een bakje ergens te doen. Eenmaal aangekomen in Xcalak heb ik eerst een paar dagen lokaal wat gedoken. Dit was niet heel bijzonder, het rif was wat aangetast door bleaching. Wel waren er veel kleurrijke sponsen en ook verpleegsterhaaien. Vergelijk het een beetje met duiken rondom Cozumel.
Maar goed, ik was dus echt voor de krokodillen hier. Op mijn derde dag vertrokken we op de Krokodillen expeditie. Dat hield in dat we per boot naar de locatie gingen waar we de komende dagen ook zouden overnachten. Onze expeditiegroep bestond uit een Zuid-Afrikaanse gids, twee Mexicaanse bootsmannen en zeven avonturiers, verdeeld over twee boten. Het was ongeveer drie uur varen voordat we bij ons verblijf aan kwamen.
Het onderkomen was simpel. Een paalwoning die door lokale vissers gebruikt werd om te overnachten. We hebben de spullen uitgeladen en vervolgens onze duikspullen gepakt om een duik te maken op Punto Conzales. Een prachtig rif met veel sponzen. We hebben hier ook op koraalduivels gejaagd. De Zuid-Afrikaanse gids was mijn buddy en verantwoordelijk voor het jagen op de koraalduivel. Hij schoot er een stuk of zes. Daarvan hebben we ongeveer de helft uiteindelijk zelf opgegeten in een heerlijke salade. De andere helft diende als aas.
Nadat we voldoende aas hadden verzameld gingen we terug naar ons vissershutje voor het hoogtepunt van de dag. De krokodillen! Hier had ik echt jaren naar toe geleefd. Met een gids in het water en een veiligheidsman op een boot in de buurt werd het aas in het water gegooid aan een touwtje. Het grootste deel van de lagune heeft een rijke laag zeegras op de bodem. Waar de krokodillen perfect in opgaan als ze onderduiken. Daardoor zijn ze moeilijk te zien vanaf het oppervlak. Het deel dat niet met zeegras begroeid is bestaat uit een zandvlakte. Deze zandvlakte maakt het heel gemakkelijk om te zien wie/wat er is. Het idee is om de mensen op de zandvlakte te houden en de krokodillen op het zeegras…
Oog in oog
Ik laat me rustig in het water van de lagune zakken en tuur door de zoeker van mijn onderwaterhuis. Het scherpe zonlicht breekt in het water. Nog een keer controleer ik de instellingen van mijn camera. Uit een ooghoek zie ik een schaduw over de zandbodem glijden. Mijn hartslag schiet omhoog. Heb ik nou kippenvel in het warme water? Dat duurde niet lang voordat de eerste krokodil komt buurten! Is dit één van de slechtste ideeën die ik ooit heb gehad in mijn leven?
Slik! Ik lig oog in oog met een groenbruine krokodil van een meter of vier lang! Snel kijk ik om mij heen. Waar is mijn duikgids, zit de veiligheidsman nog aan boord? Er leven in Banco Chinchorro wel een paar honderd spitssnuitkrokodillen die ’s avonds in de mangrovebossen jagen. Je weet maar nooit, misschien heeft dit exemplaar wel een paar vrienden uitgenodigd! Het voedsel bestaat voornamelijk uit vis en andere waterdieren. Sta ik vandaag op het menu? Ik onderdruk mijn gedachten en focus me op het krachtige oerdier. “Kom op Michel”, zeg ik tegen me zelf. “Je jongensdroom komt uit!”
Huh, was is dit? Het lijkt erop dat de krokodil het gele koordje aan mijn camera wel heel interessant vindt. Nou lijkt onder water alles groter, maar geloof me dit exemplaar is eerder vier dan drie meter lang. Het is een mannetje met honderden kilo’s aan spieren! Oog in oog met een krokodillensnuit tegen mijn dome poort voel ik me opeens erg klein en nietig. Ik zie zijn enorme staart van links naar rechts gaan. Wolken zand maken het water troebel. Wat zei de gids ook alweer tijdens de briefing? “Keer een krokodil nooit je rug toe!” Klik, klik, klik. Dit levert natuurlijk wel een paar mooie shots op. Zo gaat ie-lekker, kom maar op!
Onbevreesd kijk ik de krokodil aan en bewonder een enorme rij vlijmscherpe tanden. Yes! Mijn zelfverzekerdheid is helemaal terug. Mijn krokodillen fotografie tip: doe iets opvallends aan je camera, bijvoorbeeld een geel koordje. Dan heb je alle aandacht. Bedenk wel, hier zijn de krokodillen de baas. Maar man, wat voel ik me thuis bij deze dieren. Wat is dit gaaf!
Op je knieën
Het systeem was als volgt, de gids was in het water om de krokodillen te lokken en de veiligheid te bewaken. Qua diepte kon je op je knieën op de grond zitten en met een masker en snorkel de krokodillen onder water observeren. Je bent dus niet echt aan het duiken. Elk kwartier konden twee van ons steeds naast de gids in het water zitten om te fotograferen en de krokodil van heel dichtbij te observeren.
De opvolgende dagen volgden we eigenlijk steeds hetzelfde schema, koraalduivel jagen tijdens een duik én vervolgens de rest van de dag roulerend met de krokodillen in het water. Op de tweede dag hadden we trouwens nog wel echt een mooie duik op de duikstek Media Luna. We zagen veel waaierkoraal, meerdere zwarte keizersvissen en we hadden de hele duik gezelschap van een verpleegsterhaai. Wat een heerlijk begin van de dag.
Veiligheid
Eén van de veiligheidsregels was dat er niet twee krokodillen tegelijk bij ons mochten zijn. Ik denk dat ik in totaal drie verschillende krokodillen heb gezien, waarvan de grootste dus zo’n vier meter was. Eén keer kwam het voor dat er twee krokodillen tegelijk kwamen, toen zijn we even het water uit gegaan. De grootste jaagt vervolgens de kleinere weg en toen konden we weer veilig het water in. In de loop van de dagen merk ik dat de lokale vissers en de krokodillen een bijna symbiotische relatie hebben. Ze tolereren elkaars aanwezigheid op deze afgelegen locatie.
Het belangrijkste signaal voor interactie is het geluid van de haktafels. Wanneer de vissers hun vangst fileren op tafels boven de lagune bij de palafitos. De krokodillen verzamelen zich onmiddellijk als ze de messen op de snijplanken horen. Voor de krokodillen is het snacktijd, terwijl het voor de vissers een geautomatiseerde afvalverwijdering is.
Cayo Centro
Op de laatste dag deden we een excursie naar Cayo Centro, een mangrove eiland in het midden van Banco Chinchorro én VOL met krokodillen. Terwijl ik op het strand liep was ik soms maar enkele meters van de krokodillen verwijderd. Ik denk dat er zo’n stuk of tien waren die een beetje aan het dobberen waren, krokodillen dingen zeg maar. Op het eiland vind je trouwens ook groene leguanen (Iguana iguana) inclusief een endemische ondersoort die helemaal oranje is.
Die vind je dus alleen op Banco Chichorro. Daarnaast ook nog zwarte leguanen gespot én verschillende vogels zoals de Amerikaanse Steltkluut, Kleinste strandloper en de Steenloper.
Vissershut
Het verblijf in de vissershut was zeer primitief én avontuurlijk, maar ook gewoon prima geregeld. Het meeste bijzondere element? Het toilet! Niet meer dan een paar planken met een toiletbril met een groot gat boven het water. We hopen maar dat er ten tijde van het toiletbezoek geen krokodillen onder langs zwommen. De krokodillen zwommen gewoon onder onze vissershut die op palen een meter of wat boven het water stond.
Het eten was trouwens erg goed geregeld. Naast de koraalduivels die we met de krokodillen deelden kreeg je er ‘s ochtends eieren en yoghurt. Met lunch en diner stond er onder andere vers gevangen vis op tafel. Hoe we sliepen? In individuele hangmatten, met zijn zevenen allemaal in dezelfde kamer.
Terug naar Xcalack
Na drie dagen snorkelen met de krokodillen zijn we weer teruggegaan naar Xcalak. Met de hele groep hebben we die avond lekker gegeten en lagen we allemaal vroeg op een toch wel comfortabeler bed. De opvolgende dagen heb ik nog lokaal gedoken. De taxi rit terug naar Cancun was nog avontuurlijker dan de heenweg daar mijn oorspronkelijke taxi een ongeluk had gekregen en ik uiteindelijk met een behoorlijke snelheid met vervangend vervoer naar Cancun terug gebracht werd. Terugkijkend op het avontuur was het absoluut de moeite waard om deze reis te maken. Mijn jongensdroom om oog in oog met krokodillen te staan werd vervuld en ik heb er ook fantastische foto’s aan over gehouden.
Informatie Mexico
Deze bijzondere krokodillen expeditie is te boeken bij EWDR. De unieke expeditie omvat twee dagen duiken op de lokale riffen van Xcalak, gevolgd door vier dagen vol avontuur met de krokodillen. Je slaapt in hangmatten in een vissershut op palen, waardoor je een echt authentieke ervaring krijgt en de ambachtelijke vissers aan het werk kunt zien. De reis wordt alleen aangeboden tussen 1 juni en 30 september, op een aantal selecte data. Meer over deze unieke reis vind je op www.EWDR.com