Binnen tien dagen bijna veertig marathons peddelen over de Yukon rivier. Vier marathons per dag. Een afstand van dik 1600 km. Dat is simpel gezegd de Yukon 1000. Het is de langst peddelrace ter wereld. Ella Oesterholt en Janneke Smits- van Leeuwen vertrokken per SUP-board uit Canada om 1000 mijl verder, boven de poolcirkel, in Alaska te finishen.
Tekst en foto’s: Ella Oesterholt
De Yukon 1000 is een jaarlijkse peddelrace en nog niet heel erg bekend. Wat daar de reden van is weten wij niet. Misschien omdat het voor veel mensen niet helemaal te bevatten is? Duizenden teams schrijven zich in elk jaar in, slechts dertig teams mogen meedoen.
Avontuur op het water
Water brengt je op plekken waar je te voet niet kan komen. Je kan in Nederland eindeloos dwalen over de vele sloten, grachten rivieren en meren die ons land kent. Zeker als je vaardig bent en conditioneel sterk opent er een hele wereld aan waterwegen. We hebben veel gezien, lange en zelfs meerdaagse tochten gemaakt. Gooi een waterdichte tas op je board met kampeeruitrusting en je kan je SUP weekend vergelijken met een auto kampeertrip. Hoewel stiekem wildkamperen onze strategie is, echte wildernis vinden we in Nederland niet. Toen we kennis kregen van de Yukon 1000 wisten we het. Dit is een echt avontuur naar ons hart!
Wat kunnen we winnen?
Bij de finish van de Yukon 1000 ontvangen de deelnemers een handdruk met daarin de Yukon 1000 munt. Niets geen toeters, bellen en prijzengeld, maar een persoonlijk moment van erkenning voor de prestatie. De munt is, net als bij het leger, symbool voor je prestatie, aandenken om later terug te blikken op deze gigantische levensles en ervaring. De voorbereidingen hebben zo‘n groot tijds aandeel in dit avontuur. Zodra je start in Whitehorse ben je onderweg naar huis.
Dat vertelde Alex de Saint ons. Hij heeft de Yukon 1000 vier jaar geleden gevaren evenals Ike Frans en Bart de Zwart. Van hen hebben we de enthousiaste ervaringen, tips en verhalen mogen horen. Dat heeft ons alleen nog maar meer geïnspireerd. Deelname aan de Yukon 1000 gaat je veranderen. Je gaat anders naar dingen kijken. Hoe het ons gaat veranderen…?
Grenzen verleggen
De Yukon heeft een ruige en verlate wildernis. Meer mensen beklimmen Mount Everest dan dat er noordelijk komen van Dawson City, het mid-point van de race. Deelname aan de Yukon 1000 was voor ons een logisch gevolg op onze eerdere ervaringen die we in de jaren hebben opgebouwd. Maar nog steeds een nieuwe grens die we zouden verleggen. Racers hebben maximaal 10 dagen om de 1000 mile te voltooien. De snelle rekenaar leest dat dit een gemiddelde is van 160 km per dag. Nummers die ook ons even deden duizelen in de voorbereidingen, maar zeker niet onbereikbaar zijn. We mogen 18 uur per dag peddelen, voldoende uren om serieuze meters te maken.
De stroming van de rivier is alsof je fietst met wind in de rug. Succesvol finishen is een combinatie van fit zijn, een goede tactiek volgen en niet te veel treuzelen. This is not a holiday, it’s a high demanding race. De woorden van race director Jon zijn duidelijk en serieus van toon. Toch lachen we er een beetje om. We spenderen al onze vakantiedagen aan dit avontuur. Natuurlijk heeft hij een punt. We besluiten dit avontuur maar onze HoliRace (Holiday Race) te noemen.
Op jezelf aangewezen zijn
De Yukon 1000 is een self-supporting race. Als peddelaar moet je dus volledig zelfvoorzienend zijn van begin tot eind. Alleen voor noodgevallen was een satelliettelefoon beschikbaar. Voor dit avontuur hadden we gekozen voor een extra lange SUP van 17 foot, ruim 5 meter. Opblaasbaar, ideaal om mee te reizen en veel spullen te vervoeren. Strategisch hebben we het gewicht verdeeld en vastgebonden. Tien dagen aan eten, kampeeruitrusting, setje reserve kleding. De lijst verplichte items was lang, maar de meest opmerkelijke een zwembril en industrieel masker. Je redding in geval van een zware bosbrand dicht langs de rivier.
Gelukkig hebben we deze niet nodig gehad en deze alleen in de verte aanschouwd. Race director Jon herinnert ons eraan dat we te gast zijn in de Yukon. Het land is van de dieren die hier leven; beren zijn een risico. Maar vergeet de eland niet, die zijn erg territoriaal en zullen hun gebied voor zich willen houden. Alles draait om logisch na blijven denken.
We bereiden ons voor en nemen maatregelen op het kamp. We controleren op sporen. Koken op afstand van de tent en nemen geen eten mee naar binnen. Dragen een bear spray bij ons just in case er eentje toch nieuwsgierig wordt. Gelukkig slapen we slechts een krappe drie uur.
Leven op de snelheid van de rivier
Stromend water, afgelegen wildernis en soms snel veranderende weersomstandigheden vraagt om een andere manier van denken en peddelen dan we in Nederland gewend zijn. Aan het begin van de race is de rivier smal en daarmee snel. Er is een duidelijke lijn van het snelst stromende water en je kan maar één kant op. Hoe sneller het water hoe scherper je moet blijven. In het water vallen is niet erg, maar je kan er wel snel van afkoelen en onderkoeling wil je echt voorkomen. Daarnaast dreven er ook omgevallen bomen in de rivier die je moest ontwijken. Daar waar het landschap verandert, verandert de rivier mee.
Op eigen gemaakte kaarten hebben we moeten navigeren door soms een rivier van 1 km breed vol met ondieptes en eilanden. Een verkeerde keuze betekent vastlopen op een grindbank of terecht komen in stilstaand water en hard moeten werken in plaats van profiteren van de stroming van de rivier.
Het land van de midnight sun
In de zomermaanden gaat de zon nooit helemaal onder. We profiteren van 24 uur daglicht en genieten van prachtig lichtval de uren dat de zon laag staat. Elke avond tussen 22:00 en middennacht moeten we voor onze verplichte 6 uur rust aan land stappen. Rust is een relatief begrip. Zodra we een voet aan wal zetten zijn we niet langer alleen en worden we al snel vergezeld door muggen die maar al te graag vers bloed komen prikken. We negeren ze en genieten even van ons ‘thuis’ voor de nacht. De ene nacht is meer comfortabel dan de ander, maar elk een plaatje op z’n eigen manier. Met wat zeebenen lopen we over land. Een check voor sporen van aanwezige beren en elanden. Als het moet kunnen we nu nog kiezen om door te peddelen.
Onze SUP’s afladen, tent opzetten, snel wat eten en dan eindelijk neerploffen op ons bed. We blikken terug op de dag en vallen in slaap. We zijn zo moe dat de midnight sun ons niet stoort. Slapen doen we toch wel. In de ochtend starten we met een selfie gevolgd door luid gelach. We hebben zo’n 3 uur geslapen en naarmate de dagen verstrijken groeien de wallen onder onze ogen. Zo slecht als dat we eruitzien zo gelukkig zijn we vanbinnen. Hoe mooi is dit avontuur? Buiten de tent vliegen onze lokale fans nog steeds rond. De routine van de avond ervoor wordt in omgekeerde volgorde uitgevoerd en met een uurtje staan we weer op het water, opnieuw met prachtig licht.
Wat is er voorbij de volgende brug?
Over het gehele traject passeer je slechts twee bruggen. Na 7 dagen en 8 uur finishen we bij de Alaska Pipeline Bridge als 2e SUP team, 1,5 uur achter Brad & Scott. Foto finish op deze afstand. We schudden de hand met Race director Jon en delen onze verhalen met de andere racers terwijl we genieten van een vers bereide hamburger. Terwijl we ons board leeg laten lopen en opvouwen kijken we stroomafwaarts. Stiekem nieuwsgierig wat de volgende 1000 mile zou brengen.
Yukon 1000
De Yukon 1000 is doordrenkt van de geschiedenis van het land. Toen Skookum Jim Mason, Dawson Charlie en George Washington Carmack in augustus 1896 goud vonden in een zijrivier van de Klondike River, hadden ze weinig idee van wat er zou volgen.
Tijdens het eerste jaar van de stormloop spendeerden naar schatting 20.000 goudzoekers gemiddeld drie maanden aan het inpakken van hun uitrusting over paden en passen naar de meren. Zodra de goudzoekers hun spullen naar de meren hadden gebracht, bouwden of kochten ze boten om de resterende 560 mijl naar Dawson City en het Klondike-district te varen op zoek naar die grenzeloze voorraad goudklompjes.
De Yukon 1000-race volgt de route van de Klondike-goudkoorts en getuigt van de standvastigheid van die twee eeuwen daarvoor. Deelnemen kan op een SUP,
in een kajak of Canadese kano. De race begint in Whitehorse en gaat stroomafwaarts helemaal tot aan de Alaska Pipeline Bridge aan de Dalton Highway, 1000 mijl, 1600 kilometer stroomafwaarts. De race wordt sinds 2009 georganiseerd. De Yukon 1000-race is uniek vanwege de eis van ultieme zelfredzaamheid en de afgelegen en gevaarlijke avontuurlijke ervaring. Het is bovendien de langste self-supporting peddel- race ter wereld die in 2025 start op 10 juli.
Over Janneke & Ella
Janneke en Ella kennen elkaar vanuit het raftteam waarmee ze naar allerlei uithoeken van de wereld zijn gereisd om mee te doen aan WK’s en EK’s.
Janneke Smits – van Leeuwen
Ik ben eigenaresse van een supschool; Suppen met Janneke. Neemt graag deel aan (ultra) long distance SUP-races, in juli 2018 verbrak ik het 24hrs wereldrecord met 181,3 km. Ook verzorg ik de opleiding tot SUPinstructeur en draait ik supboardshop.nl. Sinds 2018 maak ik de grachten van Gouda structureel schoon vanaf mijn SUP-board. Daarmee kan ik direct iets betekenen voor mens en milieu. Dit leidde tot oprichting van stichting SUPclean-up.
Ella Oesterholt
Toen het raften als wedstrijdsport op een laag pitje kwam te staan ben ik ook op de SUP gestapt. Met het raft heb ik nog wel 2 fantastische 25-daagse Grand Canyon trips gevaren. Op de SUP ligt de focus op de lokale races en ik heb het podium regelmatig mogen beklimmen.
