Mares ontwierp de Horizon Semi-Closed Rebreather met één overkoepelend doel: eenvoud. Is dat gelukt? Nou en of! RENÉ-Magazine dook onder bij het Gemaal van Dreischor en nam de proef op de som. Wat blijkt, de Horizon is eenvoudig te bedienen, veilig, zuinig in gebruik en biedt ook nog eens langere duiktijden op recreatieve diepten. Met minder bellen ervaar je de onderwaterwereld in bijna volledige stilte!
Tekst: René Lipmann Foto’s: René Lipmann
“Dat is echt iets voor jou René.” zegt Martijn Hanson van Duikcentrum de Grevelingen in Scharendijke terwijl hij mijn duikfles vult. “Met dat apparaat kun je nog langer onder water blijven!” Martijn kent me als geen ander en weet dat ik in de Oosterschelde en de Grevelingen met mijn onderwatercamera lange duiken maak. Waar ik naar kijk? Ik sta bij iets dat lijkt op een enorme broodtrommel met een zwarte stofzuigerslang, maar de folder die er bij ligt verklapt dat het een Mares Horizon SCR is. SCR staat voor Semi-Closed Rebreather. “Geen bubbels René, je kunt de vissen bijna kietelen, zo dichtbij komen ze.” vult Martijn aan. “Neem anders contact op met Duncan van Vliet van duikschool One2Dive voor een introductieduik.” “Krijg nou, Duncan ken ik! We hebben samen in een biologische werkgroep gezeten en tijdens een vakantie in Kroatië in Selce ook samen gedoken.” antwoord ik verrast. Mijn nieuwsgierigheid is gewekt. Ik neem contact op met Duncan en hij reageert bijna direct: “Dat zou super zijn! Ik ben deze week in Selce voor de opleiding Horizon Instructor Trainer. Daarna nemen we even contact op met elkaar. Is dat oké?”
Gemaal van Dreischor
“En, geslaagd?” Duncan lacht breed terug. Het antwoord is duidelijk. We staan geparkeerd bij het Gemaal van Dreischor. Een bekende en populaire duiklocatie in het Grevelingenmeer. Op deze doordeweekse dag hebben we het rijk alleen. Wat een luxe! Hij opent de achterdeuren van zijn bus en ik herken de apparaten, er liggen twee Mares Horizon units achterin. Rustig aan Duncan, eerst koffie! Zwarte koffie! Ik vertel Duncan dat ik eerder met een rebreather heb gedoken en weet dat ze geweldig zijn om met mijn camera dichter bij het leven onder water te komen. De aanschafprijs, het onderhoud en sleutelen aan een rebreather heeft me er altijd van weerhouden om er een aan te schaffen.
“Vergeet de rebreathers zoals de JJ-CCR die je kent, dit product is niet voor huidige rebreather-duikers en dat zal het ook nooit worden. De Horizon is ontworpen voor gebruiksgemak en vereist geen gereedschap voor de installatie. Er wordt een speciale tool meegeleverd om het batterij compartiment open te draaien, dat is alles. Hij is speciaal bedoeld voor recreatieve duikers, tot 30 meter diep zonder decompressie. Eventueel, na het volgen van SSI SCR Extended Range training, kun je duiken tot 40 meter.” neemt Duncan mijn eerste zorgen weg. “Hoe zit het met die langere duiktijd?” vraag ik.
“Je duikt nu met wat we noemen open circuit, de zeg maar ‘normale’ manier van duiken. Je ademt gas, vooral lucht, in vanuit je duikfles via de ademautomaat. Vervolgens adem je uit via het mondstuk en het uitgeademde gas verdwijnt in het water. Dat is eigenlijk zonde, want het uitgeademde gas bevat nog steeds zuurstof. Vergelijk het met een reanimatie en mond-op-mondbeademing, het is mogelijk om een patiënt te reanimeren met deze ‘tweedehands’ ademhaling. Een semi-gesloten systeem zoals de Horizon kan tot acht keer de duiktijd leveren die we zouden krijgen met hetzelfde volume gewone lucht.
De Mares Horizon onderscheidt zich doordat hij nitrox (lucht met een verhoogd zuurstofpercentage) gebruikt om de luchtlus met de ingeademde lucht bij te vullen. Elke keer dat we uitademen, vangt het systeem het verbruikte gas op, verwijdert de koolstofdioxide, analyseert de resterende zuurstof en voegt de juiste hoeveelheid nitrox toe. Onze volgende ademhaling is van dit verhoogde mengsel, terwijl een klein deel wegbubbelt. Ik laat het even op mij inwerken en denk aan mijn duik met manta‘s op Bali. In mijn enthousiasme om goede foto‘s te maken was ik binnen no-time door mijn lucht heen en zat ik als eerste weer aan boord met een bedrukt gezicht. Het aantal geslaagde foto‘s was op een hand te tellen. Met dit systeem gebeurt me dat niet nog een keer.
“Neem je de Horizon ook mee op duikvakantie?” vraag ik met dit Bali avontuur in mijn achterhoofd. “Zeker, het is net zo eenvoudig als reizen met open circuit! Ik boek altijd een extra koffer bij. Dit is normaal gezien geen probleem, wel moet je even nakijken of er sofnolime aanwezig is op de bestemming, anders moet je dat meenemen. Meestal is het wel verkrijgbaar en nitrox is in het buitenland overal verkrijgbaar. Dit voorjaar heb ik er bijvoorbeeld mee op Bonaire gedoken. Ik kwam daar midden in een enorme school vissen terecht. De school opende zich en sloot zich weer achter mij en ik maakte er gewoon onderdeel vanuit. Er was geen vis die op de vlucht ging, super gaaf om mee te maken.” verteld Duncan met glinsterende ogen. “Ho even hoor, wat is sofnolime?” vraag ik. “Dat zijn chemische korrels (sodakalk) voor de absorptie van CO2 uit ademgassen in rebreathersystemen.” legt hij uit. “Deze korrels bevinden zich in de dubbele scrubber-canisterconfiguratie. Het proces produceert water en warmte, en na verloop van tijd raakt de sodakalk verzadigd en moet deze vervangen worden”.
Heads-Up Display
De hoogste tijd om ons om te kleden en de Horizon zelf te ervaren! Samen stellen we het harnassysteem af en ik neem plaats. Duncan helpt met het omhangen van de rebreather. Het duikplan is eenvoudig, omdat het een introductieduik betreft mag ik niet dieper dan 12 meter. Trouwens, ik kan niet direct te water, eerst voeren we een verplichte check uit. Ik neem het mondstuk in mijn mond en ontdek de intuïtieve Heads-Up Display (HUD). De HUD bestaat uit twee kleine led-lichtjes die je altijd ziet door direct over je mondstuk heen te kijken.
Het is simpel, het lampje geeft drie signalen. Groen geeft aan dat alles in orde is en dat het klaar is voor gebruik. Rood langzaam knipperend betekend attentie en snel rood betekend actie. Voor mij als onderwaterfotograaf is dit al winst, ik hoef niet naar mijn pols te kijken voor belangrijke duikstatus informatie, wat de focus op de omgeving behoudt. “Moet ik nog iets weten Duncan?” Wanneer je de ademhalingslus niet in je mond hebt is de BOV (Bail-out Valve) altijd gesloten, anders loopt er water in de machine. Als je eruit ademt dan staat hij open, simpeler kan ik het niet maken.” antwoord hij.
“Nou… wat is een Bail-out Valve?” Duncun doceert: “Een BOV is een speciale veiligheidsklep die je in staat stelt om vanuit het gesloten ademlus-systeem van een rebreather over te schakelen naar open circuit ademen. Dit voorkomt dat je in een gevaarlijke situatie naar een aparte ademautomaat moet zoeken. In geval van een storing van de rebreather, zoals een probleem met de gastoevoer, schakel je de BOV in om direct adem te halen uit een ingebouwde tweede trap, waardoor de noodsituatie op een veilige manier kan worden verholpen. Het mondstuk blijft dus gewoon in je mond.” Helder Duncan!
Onder water met de Horizon
Opeens ben ik me van iets bijzonders bewust. Wanneer ik inadem stijg ik niet en bij het uitademen daal ik niet. Omdat het luchtvolume in de ademhalingslus constant is, verplaatst het in- en uitademen de lucht ertussen. Daardoor is het drijfvermogen constant en blijf ik absoluut stil hangen. Wat een zegen is dit bij onderwaterfotografie! Puntje erbij voor de Horizon. Nu ik me op mijn ademhaling concentreer valt me nog iets op. Duiken met een rebreather is ook warmer dan duiken met conventionele duikapparatuur, omdat elke ademhaling al is opgewarmd en vochtig, waardoor je geen koude, droge lucht inademt. Mijn ademhaling voelt ook veel natuurlijker. Ik hoef geen vacuüm in mijn mond te creëren om de lucht te laten stromen. De uitademweerstand is erg laag en in trim zelfs niet merkbaar.
We duiken rond de vier meter en zwemmen richting het Gemaal. Een afstand van ongeveer 100 meter vanaf de instap. De constructie is uitgegroeid tot een kunstmatig rif met een rijke begroeiing van wieren, sponzen en zakpijpen, die een thuis biedt aan een gevarieerd zeeleven. Het zicht is redelijk en het is altijd speciaal om de mooie lichtinval van de zon te zien. Een school koornaarvissen jaagt op op kleine schaaldieren en vislarven. Kan ik dichterbij komen? Als een tijger besluip ik de school vissen. De afstand wordt steeds kleiner. Ze trekken zich helemaal niets van mij aan. Het werkt! De Horizon is echt vrijwel geruisloos in gebruik, zonder de schurende inlaat en borrelende uitlaat van een conventionele ademautomaat kan ik het onderwaterleven van dichtbij ervaren. Je komt nooit zo dichtbij als je luidruchtige bellenwolken uitblaast. Weer een puntje erbij voor Mares.
Dat mag wat kosten?
Uit mijn ooghoek zie ik het groene ledlichtje van de Heads-Up Display geruststellend branden. Ik check mijn duiktijd op de geïntegreerde duikcomputer om mijn pols, ruim dertig minuten. Het 2,8-inch kleuren duikscherm heeft een hoog contrast en is goed afleesbaar. Deze intelligente computer is moeiteloos te bedienen via twee grote knoppen. Het bevat ook een scrubberswbewakingssysteem om de duiker steeds op de hoogte te houden van de scrubber-status. Hoe is het mogelijk, eigenlijk ben ik al helemaal gewend aan het systeem. Dit komt mede door de ergonomische vorm en zachte rugplaat van de Horizon. Deze zorgt voor een natuurlijke, horizontale duikpositie, wat het ademen makkelijker maakt. Duncan wijst ondertussen enthousiast de ene zeekreeft na de andere aan.
Als we iets opstijgen waan ik me in het Jellyfish Lake van Palau. Duizenden en duizenden oorkwallen dansen op het ritme van de golven. We zijn volledig ingesloten. Het Grevelingenmeer biedt een geschikte leefomgeving voor oorkwallen, waardoor grote aantallen zich hier kunnen ophopen. Heel bizar om doorheen te zwemmen. Omdat we erg ondiep zitten, merk ik voor het eerst aan de achterzijde wat belletjes op. De Horizon is dan ook een Semi-Closed Rebreather (SCR) en geen volledig gesloten systeem. Een SCR past mooi tussen een conventioneel open-circuit duiksysteem en een volledige rebreather.
“Heb je die Wijde Mantels gezien?” vraagt Duncan enthousiast aan het wateroppervlak. Zo ken ik hem weer, soms is het echt een heerlijke biologie nerd. “Duncan! Zou je niet eerst vragen hoe ik het vond met de Horizon?” lach ik. “Dat heb ik al lang gezien René, volgens mij ben je verkocht!” kaatst hij terug. “Er hangt vast een aardig prijskaartje aan?” vraag ik nieuwgierig. “Natuurlijk is het een investering, maar wanneer je alle kosten bij elkaar optelt zul je ontdekken dat het verschil tussen je huidige open circuit uitrusting en de Horizon reuze meevalt.”
Smaakt naar meer
Het is me duidelijk. De Mares Horizon heeft een aantal voordelen ten opzichte van open circuit duiken, zoals het ontbreken van luchtbellen en langere duiktijden. Ik heb geen speciale duikflessen nodig en kan gewoon duiken met standaard Nitrox cilinders. Hij levert warm, vochtig ademgas en het lichtgewicht systeem is ook nog eens perfect voor op reis. Mares en rEvo hebben geen middel onbeproefd gelaten bij het ontwerpen van dit fantastische systeem; het ergonomische ontwerp van de Mares Horizon verbetert zelfs je trim, positie en comfort in het water. Ja, het smaakt naar een vervolg!
Over de Mares Horizon
De Mares Horizon is een innovatieve, semi-gesloten rebreather (SCR) voor recreatieve duikers, die lange duiktijden en een comfortabele, stille duikervaring biedt. Het combineert Mares expertise met rEvo-rebreather technologie en is ontworpen voor zowel beginnende als ervaren duikers, met een uniek scrubbersysteem en een strak uiterlijk. Door het ontbreken van bellen ben je minder storend voor het onderwaterleven, waardoor je dichter bij dieren kunt komen. Je kunt een introductieduik maken om kennis te maken met de Horizon. Er zijn diverse SSI SCR-cursussen, inclusief de Extended Range cursus voor duiken tot 40 meter. Wil je meer weten? Neem dan contact op met Duncan van Vliet van duikschool One2Dive: info@one2dive.nl.
